Sistemska skleroza (scleroderma)

Sistemska skleroza je hronična bolest vezivnog tkiva, nepoznatog uzroka. Osnovni problem ove bolesti jeste poremećaj imunog sistema, koji napada određene delove sopstvenog organizma. Pre svega, napad je usmeren na male krvne sudove, odnosno ćelije koje čine zidove kapilara, a zatim i male arterije, što prouzrokuje oštećenje krvnih sudova. Deo najmanjih krvnih sudova biva teško oštećen ili potpuno uništen, a malo veći krvni sudovi se sužavaju i protok krvi kroz njih je slabiji. Tkivo različitih organa se zbog toga nedovoljno hrani i oštećuje, ćelije propadaju i organi ne rade kako treba . Na mestima propadanja ćelija važnih organa, pokreće se proces pojačanog stvaranja vezivnog tkiva. Vezivno tkivo sa fibroznim vlaknima zamenjuje zdravo, što dodatno otežava rad već oštećenih organa. Ovo oboljenje karakterišu difuzna fibroza i vaskularne nepravilnosti na koži, zglobovima i unutrašnjim organima (naročito na jednjaku, donjem gastrointestinalnom traktu, plućima, srcu i bubrezima).

Klinička slika

  • Uobičajeni primarni simptom je Raynaudov fenomen (Rejnov sindrom) - epizodno modrenje i bledilo prstiju sa obe strane šake, naročito pri izlaganju hladnoći ili prilikom psihičkog stresa.
  • Disfunkcija jednjaka je najčešća smetnja i javlja se kod većine pacijenata. Najpre se razvija disfagija (poremećaj gutanja). Kiseli refluks može izazvati gorušicu.
  • Plućne promene obično se pojavljuju u kasnijoj fazi bolesti, a njihovim razvojem dolazi do poremećaja disanja , praćene kašljem.
  • Promene u radu bubrega, koje se razvijaju izuzetno brzo, a rezultiraju insuficijencijom, uremijom i hipertenzijom.
  • Srčane smetnje rezultiraju pojavom zapaljenja srčane kese (pericarditis) i miokardijalnom fibrozom.

Dijagnoza se postavlja na osnovu anamneze, pregleda lekara specijaliste, dodatnih analiza:

  • sedimentacija krvi,
  • pregled urina,
  • rendgenski snimci,
  • specifična antitela,
  • elektrokardiogram,
  • ispitivanje plućne funkcije i
  • ultrazvučni pregled srca i abdomena.